2009 yılı Filyos-Tios kazı çalışmaları Prof. Dr. Sümer Atasoy’un başkanlığında 5 öğretim üyesi, 7 uzman-Arkeolog ve 12 arkeoloji-sanat tarihi öğrencisi ile birlikte 27 Temmuz tarihinde başladı. Bu yılkı kazı çalışmaları sırasında tapınak, kilise, bu yerlerde mezarlar bulundu Filyos-Tios kazısı kazı Başkanı Prof. Dr. Sümer Atasoy yaptığı açıklamada Filyos’un sahip olduğu Tios, özel bir yer ve yok olmaması gerek. Tios’un kazılması Filyos için bir kurtuluştur. Çok özel bir fırsattır diyerek sözlerine şöyle devam etti.”Kalede yapılan 2009 yılı kazı çalışmalarında Bizans dönemine ait büyük bir kilise ortaya çıktı. Duvarları boyalı sıvalarla kaplı olan kilisenin içinde 20 ye yakın mezar ve iskeletler bulundu. Ayrıca çanak-çömlek parçaları, madeni eşya parçalarıyla paralar bulundu. Bunlara göre M.S.10-12’ci yüzyıllara tarihlenmektedir.
Pişmiş topraktan yapılmış ağırşaklar ( dokuma tezgâhında ipliklere ağırlık) Roma döneminde buralarda bir yaşam olduğunu ve dokuma tezgâhları ile kumaş yapıldığı ortaya koymuştur.
Tios Bizans devrinde büyük bir piskoposluk merkezi idi. Buraya ait kiliseyi ortaya çıkardık. İlerde başpiskoposun oturduğu sarayı da bulacağız. Burası Askeri bir üst idi ve küçük bir donanması vardı. Bölgede bol bulunan Balık ( Palamut-lüfer) avlanıyor ve tuzlanarak Deniz yolu ile Marmara ve Akdeniz Bölgesine satılıyordu. Filyos çayının vadisinde mısır ve üzüm bol miktarda vardı ve şarapçılık çok meşhurdu.
Filyos çayının geçtiği Gökçebey Uçburgu mevkisinde ortaya çıkartılan taş temellerde bulunan Roma devrine ait ağırlık ( dirhem), çanak-çömlek parçaları bulunması bize Filyos çayında Roma devrinden itibaren kayıklarla (altı-düz kayıklar) malları ticaret amaçla taşındığını ve temelleri bulunan depolara boşaltıldığını ispat etmektedir.
Bu sene yapılan kazı çalışmalarında çok önemli bilgi ve belgelere ulaştık. Biz burada kazı yapan ekip olarak öyle rast gele define arar gibi kazı yapmıyoruz. Önce bize bilgiye ulaşacağımız veriler lazımdır. Bizler bir program dâhilinde kazarız ve çıkan buluntuları değerlendiririz. Arkeoloji’den anlamayan insanların işimize karışması bir kültürsüzlük örneğidir. “dedi.
Gökçebey ilçesi Ucburgu mahallesi sanay sitesi mevkiinde ortaya cıkan taş temellerde bulunan Roma dönemi eserler



