1944 yılında Çaycuma’nın İlçe Oluşu - Tefen67

1944 Yılında Çaycuma’nın Kaza oluşu kararname tutanaklardan;

1944 yılma kadar Devrek kazasına bağlı nahiye olan Çaycuma 1944 yılında çıkarılan bir kanun ile Zonguldak vilayetinde kazaya dönüştürülmüştür. Çaycuma'nın kaza oluşu ile ilgili kanuni süreç aşağıdaki şekilde gelişmiştir.
Bakanlar Korulu Başvekil (Başbakan ) Ş. Saraçoğlu, Adliye Vekili R. Türel, Müdafai Milliye Vekili A. R. Artunkal, Dahiliye Vekili Hilmi Uran, Hariciye Vekili N. Mene-mencioğlu, Maliye Vekili E Ağralı, Maarif Vekili Yücel, Nafia Vekili Sırrı Day, İktisat Vekili Fuad Sirmen, Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili Dr. H. Alataş, Gümrük ve İnhisarlar Vekili Suad H. Ürgüplü, Ziraat Vekili Ş. R. Hatipoğlu, Ticaret Vekili C. S. Siren, Ulaştırma Vekili A. F. Cebesoy isimli beylerden oluşmuş olarak 8 Haziran 1944 günü toplanarak kanun tasarısını hazırlamışlardır.
Bu tasarı 19 Haziran 1944 tarihli bir üst yazı ile başbakan Şükrü Saraçoğlu tarafından TBMM Başkanlığına takdim edilmiştir. Yeniden 16 kaza teşkiline dair 1/296 numaralı kanun lâyihasının gerekçesinde "İdari, iktisadi, içtimai zaruretler; kültür ve emniyet mülahazalarıyla devamlı şekilde üzerlerinde durulan kaza teşkili talepleri senelerden beri Vekâlete intikal eden dilekler arasında yer almaktadır.
Muhtelif bakımlardan çok esaslı ve ciddi sebeplere dayanan ve birbirinden üstün ehemmiyet taşıyan taleplerden muameleleri tekemmül eden (16) sı ele alınmıştır.
Bu kazalardan her birinin teşkilini zaruri kılan sebepler aşağıda ayrı ayrı gösterilmiştir.

Çaycuma:
Zonguldak Merkez Kazası 4 nahiyeli 59 köyde 68,018, Devrek; 2 nahiyeli 136 köyde 66,838, Bartın Kazası da 2 nahiyeli 205 köyde 72,328 nüfuslu geniş ve arızalı araziye malik birer kazadır. Bölgenin kömür havzası bulunması ve sınai durum insan hareketlerini çoğaltmış ve Hükümet işlerini, de o nispette arttırmış ve çeşitlemiştir.
Devrek Kazası'na bağlı Çaycuma Nahiyesi'nin köyleriyle etrafındaki Bartın Merkez Nahiyesi, Zonguldak merkezinin Hisarönü Nahiyesi ve Kilimli Nahiyesinden bir kısım köyler bağlı oldukları kaza merkezlerine çok uzakta kalmış olduklarından halk ve Hükümet işlerinde gecikmeler husule gelmekte zorluklarla, karşılaşılmaktadır.
Ankara - Zonguldak demiryolu üzerinde bulunuşu ve coğrafi mevkii itibariyle muhitine nazaran merkezi bir durumda oluşu, Çaycuma'yı iktisadi ve idari bir merkez haline getirmiş ve her bakımdan gelişmeğe elverişli kılmıştır. Merkezinin Hisarönü Nahiyesi ve Kilimli Nahiyesinden bir kısım köyler bağlı oldukları kaza merkezlerine çok uzakta kalmış olduklarından halk ve Hükümet işlerinde gecikmeler husule gelmekte zorluklarla, karşılaşılmaktadır.
Ankara - Zonguldak demiryolu üzerinde bulunuşu ve coğrafi mevkii itibariyle muhitine nazaran merkezi bir durumda oluşu, Çaycuma'yı iktisadi ve idari bir merkez haline getirmiş ve her bakımdan gelişmeğe elverişli kılmıştır.
Halk ve Hükümet işlerinde kolaylık temini inzibat ve asayiş bakımından daha çabuk hareket kabiliyeti elde etmek, muhitin kalkınma işlerini yakından takip ve kontrol edebilmek, bu geniş sahada merkezi Çaycuma olmak üzere bir kaza teşkilini âmir bulunmaktadır. Kaza Çaycuma adıyla anılacaktır." Denilmiştir.

Çaycuma Kazası Sınırlarının Belirlenmesi:
Dahiliye Vekili Hilmi Uran, 1 Eylül 1944 tarihinde yürürlüğe girecek olan yeniden 16 kaza teşkili hakkındaki 4642 saydı kanunun 1. maddesine göre söz konusu kazalar hudutlarının tespitine dair tanzim olunan kararname ve esbab-ı mucibe layihasını 10 Ağustos 1944 tarihinde Başvekalet'e göndermiştir. Kararname ve esbab-ı mucibe layihası aşağıda olduğu gibidir.
4642 sayılı kanunla yeniden kurulmuş olan sınırları sözü geçen kanunun 1. maddesi hükmünce;
Çaycuma Kazası:
Zonguldak Merkez Kazası ile Devrek ve Bartın kazaları ve arızalı araziye serpilmiş kesif nüfuslu bulunmaları, bölgenin kömür havzası ve sınai durumu insan hareketlerini ve o nispette de hükümet işlerini çoğaltmış ve çeşitlemiş bulunması itibarıyla Devrek Kazası'na bağlı Çaycuma Nahiyesi'nin Merkezi olan ve Ankara-Zonguldak demiryolu üzerinde bulunmasından coğrafi, idari, inzibati ve iktisadi bakımdan kendisine ve yukarıda zikri geçen kazalara bağlı bir kısım nahiye ve köylerin faaliyet merkezi haline gelmiş olan Çaycuma'nın kaza merkezi yapılması lüzumlu görülmüş olduğundan Çaycuma Nahiyesi lağvedilerek ilişik 19 nolu cetvelde adları yazılı mülga Çaycuma Çaycuma Nahiyesi köyleriyle Bertin Merkez Nahiyesi'nden alman bir kısım köyler ve Zonguldak Merkezi'ne bağlı Hisarönü Nahiyesi ve köyleri ve keza Zonguldak Merkezi'ne bağlı Kilimli Nahiyesi'nden alınan bir kısım köylerin ve 20 nolu cetvelde adları yazılı Bartın Merkez Nahiyesi ile mülga Çaycuma Nahiyesi'nin bir kısım köylerinden mürekkep merkezi Karapınar olmak üzere yeniden kurulan Karapınar Nahiye ve köylerinin de Çaycuma Kazası'na bağlanması ve merkezinin Çaycuma olması, İdare Heyeti ve Genel Meclis kararlarına dayanılarak ilgili vilayetlerden istenmektedir. Vekaletçe yapılan tetkikatta bu teklifler yerinde görülmüş ve muamelesi de 4025 sayılı kanunun D fıkrasına göre uygun bulunmuştur.

Kararname ve esbab-ı mucibe layihası Başvekalet'e ulaştıktan sonra Başvekalet bu evrakları 12 Ağustos 1944 tarihinde Cumhurbaşkanlığına havale etmiştir. Daha sonra Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Başvekil Şükrü Saraçoğlu ve Dahiliye Vekili Hilmi Uran, 19 Ağustos 1944 günü toplanarak aşağıdaki kararnameyi kabul etmişlerdir.
Madde 1- 4642 saydı kanunla yeniden kurulmuş olan Çaycuma kaza sınırları aşağıdaki üzere tespit edilmiştir.

Çaycuma Kazası: Merkezi Çaycuma'dır. Zonguldak Vilayeti Devrek Kazası'na bağlı Çaycuma Nahiyesi lağvedilerek ilişik 19 nolu cetvelde adları yazdı nahiye ve köylerle 20 nolu cetvelde adları yazılı köylerden terekküp etmek, merkezi Karapınar olmak üzere yeniden kurulan Karapınar Nahiyesi Çaycuma Kazası'na bağlanmıştır.

Bu kararname 1 Eylül 1944 tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

Çaycuma Kazası'na bağlanacak nahiye ve köyler
1.         Çaycuma
2.         Kayıkçılar
3.         Ahatlı
4.         Kerimler
5.         Muhsinler
6.         Ulu
7.         Geriş
8.         Dereköseler
9.         Başat
10.      Muharremşah
11.      Helvacılar
12.      Hacıibadi
13.      Dursunlar
14.      Kızdbel
15.      Koramanlar
16.      Hacıkadı
17.      Karaahmetler
18.      Dayva
19.      Velioğlu
20.      Şeyhler
21.      Balkur
22.      Yenikoy
23.      Hacüar
24.      Ayagur
25.      Torlaklar
26.      Gemiciler
27.      Veli
28.      Yakademirciler
29.      Dereli
30.      Ali
31.      Kararmışa
32.      Kalafatlı
33.      Horcinas
34.      Arapoğlu
35.      Şeyhoğlu
36.      Kaybaşı
37.      Burunkaya
Bartın kazası merkez nahiyesi
38.      Düz
39.      Saz
40.      Aşağıihsaniye
41.       Yukarıihsaniye
42.       Sarmaşık
43.       Çorak
44.       Karakoç
45.       Banazoğlu
46.       İhsanoğlu
Kilimli Nahiyesi
47.       Güdüllü
48.       Çayır

<< Ana sayfaya Geri Dön <<

Yorumlar

Bu Habere Yorum Yazın